“Çok detaylı hazırlanmış bir Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) listesi var; ben bu kadar detaylı olmasının doğru olmadığını düşünüyorum. Bu kadar detaylı bir liste; daha fazla malzeme kullanan doktora daha fazla ödeme yapıyor”
“Teşhisle İlişkili Gruplar (TİG) sisteminin yetersiz kaldığı noktada değer bazlı tedariği konuşmaya başladık. Son 5 yılda daha yüksek sesle konuşmaya başladık. Değer bazlı ödemeye geçmek durumundayız”
TİTCK Başkan Yardımcısı Recep Uslu, Tıbbi Tedarik Kongresinde yaptığı konuşmada, SUT ile belirlenen geri ödeme listesinin bu kadar detaylı olmaması gerektiğini ifade etti. Uslu, konuşmasında değer bazlı ödeme sistemine yönelik adımların atılması gerektiğini belirtti ve şunları kaydetti:
“Değer bazlı ödemeyi veya değer bazlı tedariği gündeme aldığımızda; en kaliteli ürünü en iyi fiyata alarak yüksek memnuniyet düzeyi ile birlikte sürdürülebilir bir yapı kurgulamak istiyoruz. Fakat süreçler çok karmaşık. Yakından bakarsak; bu teknik şartnameyi hazırlayan bir kullanıcı birimi var. Bazı hastanelerde bu teknik şartname konusunda teknik birimler de müdahil oluyorlar. Akabinde alım yapan bir satın alma süreci var ve satın alınan ürünü muayene eden bir muayene kabul heyeti var. Akabinde ürünün kullanılması durumu söz konusu…
Ürünlerin satın alımı ve geri ödemesi süreçlerine total baktığınızda hepsi kendi bağlamında zor! Şartnamede yazacağınız bir kelime; alacağınız ürünün mahiyetini, fiyatını, tedarikçisini kolayca değiştirebiliyor. Veya muayene kabul komisyonunda titiz inceleme yapan bir personel o ürünün şartnameye uygun olduğu varsayılsa bile, muayene kabul sürecini etkileyebiliyor ve olumsuz sonuç çıkartabiliyor. Bir kullanıcının o üründen memnun olmaması halinde o ürünle alakalı sonraki süreçlerdeki sorunlar ortaya çıkabiliyor veya geri ödeme kapsamında yapılan sistemsel bir hata o ürün kullanılmış olsa bile, hastanenin satın alamamasına sebep olabiliyor.
Hizmette Değer Parametresi
Biz satın alımlarda yaşanan tüm bu karmaşık süreçlerden bir değer yaratmak istiyoruz ve sağlıkta değer kavramına baktığınız zaman birçok farklı perspektif var. Hasta tarafından bakıldığı iyi ve kaliteli sağlık hizmeti almak; bundan memnuniyet duymak! Kamu tarafından bakıldığında hizmeti en uygun fiyata sunmak ve almış olduğu geri ödemeyle az da olsa kar edebilmek, daha uygun fiyatlı ürünü temin ve tedarik edebilmek! Endüstriye bakıldığındaysa kendi ürününü daha yüksek fiyatlara satabilmek amacı var. Hepsi farklı bakış açıları. Değer parametresi hepsinde ortak; ödemede de, fiyatlandırmada da, tedarikte de ortak.
Değer parametresi nasıl ölçülebilir? Hastaya sağlanan toplam faydanın, sağlanan faydanın toplam maliyetine oranına değer diyoruz. Süreçlerde kanıta dayalı bir analizin yapılması önemli. Sonuçlar ve maliyetlerden hastalar, tedarikçiler, sağlık çalışanları kısaca tüm paydaşlar etkileniyor. ,
SUT Listesi Çok Detaylı
Şu anki geri ödeme sisteminde çok detaylı bir Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) listesi var; ben geri ödeme listemizin bu kadar detaylı olmasının çok doğru olmadığını düşünenlerdenim. Çalıştığım dönemde de sonraki dönemlerde de böyle düşündüm. Bu kadar detaylı bir liste; daha fazla malzeme kullanan doktora daha fazla ödeme yapıyor; tesise daha fazla ödeme, hasta için sigortalı için daha fazla ödeme mantığını güdüyor; öte yandan her bir malzemenin geri ödeme listelerinde teker teker eşleştirilmesi yani bu ürünlerin tedariği, satın alması, fiyatlandırılması gibi bir sürü karmaşık süreci de beraberinde getiriyor.
TİG’e Dayalı Ödeme
Tanı ilişkili gruplar kısa adıyla TİG’e dayalı ödeme yapısı kurmamız gerektiğine inanıyorum. Gelişmiş ülkelerin tamamı bu sistemi uyguladılar ve uygulamaya da devam ediyorlar. Bizim geri ödememizde de bir kısım işlemler buna benzer bir ödemeyle yapılıyor. Geri kalan işlemlerde ise maalesef TİG kapsamındaki ödeme puanı hesap edilememiş; diğer malzeme ve ilaç aynı faturalandırılarak ödeniyor.
Değer Bazlı Ödemeye Geçmeliyiz
Peki biz bu değer bazlı ödemeyi, değer bazlı tedariği ne zaman konuşmaya başladık, TİG sisteminin yetersiz kaldığı noktada değer bazlı tedariği konuşmaya başladık. Son 5 yılda daha yüksek sesle konuşmaya başladık. Birçok gelişmiş ülke de değer bazlı ödeme sistemine yönelik adımları atmaya başladı.
Biz de değer bazlı ödemeye geçmek durumundayız. Bunun faydalarını bilimsel olarak ispat etmiş çalışmalar yeterince yapılmış ki gelişmiş ülkeler bunu uygulamaya çalışıyor.
SGK’nın Klinik Kayıt Sistemi
Değer bazlı ödeme kavramlarında çok sık kullanılan ürünlerin kalitesi veya kalitesizliği konusunu aşmamız gerekiyor. Peki üretici daha etkili olduğunu düşündüğü ürünü için daha fazla ücret isteyebilir mi? Evet isteyebilir. Ama bunu ispatlaması gerekir.
Peki sağlık ürünlerinde tıbbi cihazlarda bunu nasıl yapabiliriz? SGK’nın klinik kayıt sistemi önemli bir kanıtsal doküman! Klinik kayıt sistemi; diyelim ki protezlerin, kalp pillerinin ne kadar süre hastada kullanılabildiği, ne kadar süre sonra bu ürünlerde revizyon ihtiyacı olduğu bilgisini sunmakta. Daha sık, daha kısa sürede revizyona giden ürün gruplarında daha farklı bir ödeme sistematiğinin ortaya çıkıp çıkamayacağının değerlendirilmesine de imkan tanıyor. Tam da bizim burada konuştuğumuz konuya önemli bir dayanak teşkil etmesi gereken bir sistem bu! Böylece biz aslında SGK’nın belki de TİG’i de atlayarak değer bazlı ödemeye geçebileceği bir modelin altyapısını klinik kayıt sistemiyle kurgulayabilecektik. Bence SGK’nın kesinlikle uygulamaya devam etmesi gereken bir sistem.”
