ABD ve Avrupa’dan Gelen HIMMS Yetkilileri Tarafından Yapılan Değerlendirme Sonucu Türkiye, 164 Hastane İle Avrupa’nın En Başarılı Ülkesi Oldu!
Almanya, İspanya ve İtalya’da Toplam 16 Adet 6. Seviye Hastane Bulunurken, Türkiye 163 Adet 6. Seviye ve 1 Adet 7. Seviye Hastane İle Avrupa Toplamının Önüne Geçti!
Türkiye’nin en büyük sağlık bilişim etkinliği HIMSS Türkiye (Healthcare Information and Management Systems Society – Sağlık Bilgi ve Yönetim Sistemleri Topluluğu), bu yıl ilk kez HIMSS Eurasia adı ile sağlık ve bilişim sektörünün yerel ve uluslararası oyuncularını İstanbul’da bir araya getirdi. Etkinlikte yerel ve 43 ülkeden uluslararası sağlık profesyonelleri ile bilişim dünyasından yaklaşık iki bin kişi bir araya geldi; Türkiye ve dünyanın dijital sağlık vizyonu değerlendirildi.
HIMSS’18 Eurasia Sağlık Bilişimi Fuarı ve EMRAM (Elektronik Tıbbi Kayıt Uyum Modeli) Eğitim Konferansı T.C. Sağlık Bakanı Bakan Yardımcısı Dr. Şuayip Birinci, Malezya Sağlık Bakanı Dr. Dzulkefly Ahmad, KKTC Sağlık Bakanı Dr. Filiz Besim, HIMSS USA III. President & CEO’su Harold “Hal” Wolf ve Medipol Üniversitesi adına konuşan Rektör Prof. Dr. Sabahattin Aydın’ın katılımı ile İstanbul’da yapıldı.
Türkiye 164 Hastane ile Avrupa’nın En Başarılı Ülkesi
HIMSS’18 Eurasia kapsamında HIMSS 6 ve 7 Ödül Töreni düzenlendi. 2017 ve 2018 yıllarında dijitalleşmede gösterdikleri gelişmelerle HIMSS EMRAM derecelendirmelerinde 6 ve 7 seviyelerine ulaşan hastanelere ödülleri verildi. ABD ve Avrupa’dan gelen HIMSS yetkilileri tarafından yapılan değerlendirme sonucu Türkiye, 164 hastane ile Avrupa’nın en başarılı ülkesi oldu. Almanya, İspanya ve İtalya’da toplam 16 adet 6. Seviye hastane bulunurken, Türkiye 163 adet 6. Seviye ve 1 adet 7. Seviye hastane ile Avrupa toplamının önüne geçti.
HIMSS’18 Eurasia Panel Konu Başlıkları
Bilgi teknolojilerini kullanarak kalite ve klinik çıktıların geliştirilmesi, sağlıkta dönüşüm: klinik bakış açısıyla hastanelerden evde bakıma, (kronik hastalık yönetimi, evde sağlık hizmetleri), verinin yapılandırması: Bilgiden klinik ve mali bilgeliğe, hasta odağında sağlık hizmet sunumundan hastanın yönetiminde sağlık hizmet sunumuna, EMRAM seviye 7 alma sürecinde yol haritası ve başarı hikayeleri, siber güvenlik toplantıları – stratejik dataları güvende tutmak, sağlıkta nesnelerin interneti, sağlıkta yapay zekanın geniş çaplı kullanımına hazır mıyız?, elektronik sağlık kayıtlarına dayalı üst düzey klinik bilgi sistemleri, açık inovasyon: Sağlıkta start-up vakti
Sağlıkta Nüfus Artışı Faktörü
Teknolojinin gelişmesiyle oluşan bilgi birikimi ve güçlü teknolojik hizmet altyapılarının insana değer veren hizmet anlayışlarını geliştirdiğine belirten T.C. Sağlık Bakanlığı Bakan Yardımcısı Dr. Şuayip Birinci, nüfus artışının ihtiyaçların çeşitlenmesi ve logaritmik artışına işaret ederken aynı zamanda hızlı değişim dinamiklerini de harekete geçirdiğini vurguladı. Birinci, “İnsanoğlu çoğaldıkça ihtiyaçları artıyor, buna paralel olarak hızlı bir gelişim yaşanıyor. Sanayi devrimi başlarken dünya nüfusu sadece 1 milyar seviyelerindeydi. 200 yıl içerisinde dünya nüfusu çok hızlı bir artış ile 7 milyarın üzerine çıktı. Nüfus artışı, ihtiyaçların çeşitlenmesi ve logaritmik artışına işaret ederken aynı zamanda hızlı değişim dinamiklerini de harekete geçiriyor” dedi.
E-Nabız’ı Yaklaşık 9 Milyon Kişi Kullanıyor
Türkiye’nin sağlık dönüşümünde temel araçlarından birinin sağlık bilişimi olduğuna dikkat çeken Birinci, şöyle konuştu:
“Uyguladığı sağlık politikalarıyla Dünya Sağlık Örgütü tarafından da örnek gösterilen Türkiye, en az maliyetle yüksek hasta memnuniyetini gerçekleştiren yegane ülkedir. Ülkemiz, son yıllarda sağlık bilişimine getirdiği yerli ve milli çözümlerle birçok uygulamayı sağlık sektörünün ve vatandaşlarının kullanımına sunmuştur. Tamamen yerli imkanlarla geliştirilen kişisel sağlık kaydı uygulaması e-nabız’ı bugün yaklaşık 9 milyon kişi kullanmaktadır. Dünyanın en güçlü merkezi teleradyoloji ağını ülkemizde doktorlarımızın hizmetine sunduk. Bunun yanı sıra karar destek sistemleri, mekansal iş zekası, kurumlar arası gelişmiş entegre uygulamalarla sağlık hizmetini doğrudan sağlık bilişimi ile yönetebilir hale geldik. Sağlık Bakanlığı olarak tüm hastanelerimizde dijital altyapının oluşturulması ve vatandaşlarımıza hak ettikleri hızlı ve kaliteli sağlık hizmeti teminini amaçlıyoruz. Bu bağlamda dijitalleşme süreçlerini en iyi şekilde yönetmek ve sonuçlandırmak, vatandaşlarımızın yaşam kalitesi ile doğru orantılıdır.”
Rakamlarla Sağlık Verileri
Sağlığın en önemli unsurunun nitelikli sağlık çalışanı olduğunu vurgulayan Birinci, şu bilgileri verdi:
“2002 yılında yaklaşık 45 bin olan uzman hekim sayımızı 2017 yılında 80 binin üzerine, yaklaşık 72 bin olan hemşire sayımızı yaklaşık 170 bin civarına taşıdık. 2002 yılında toplam sağlık personeli yaklaşık 370 bin iken 2017 yılında 920 bin civarında sağlık personeliyle ülkemizin tüm sağlık operasyonlarını kesintisiz gerçekleştirir hale geldik. Bundan 16 yıl önce 48 olan hastane yaş ortalamamızı 13’e düşürerek 1156 olan hastane sayımızı da 1518’e çıkarttık. Bugün acil hizmetler konusunda dünyanın gelişmiş ülkelerine bile örnek teşkil edebilecek organizasyonel kapasiteye sahibiz. Türkiye bugün yaklaşık 6 bin kara ambulansı, 17 ambulans helikopteri, 4 ambulans uçağı, 6 tane deniz ambulansı, 60 motosiklet ambulansı ve 91 yoğun bakım – obezite ambulansı ile acil hizmetlerini gerçekleştirmektedir.”
Sağlıkta Bilgi ve Teknoloji Kullanımı
HIMSS USA III. President & CEO’su Harold Wolf, şunları kaydetti:
“HIMSS’18 Eurasia’nın hükümetler arası ilişkileri güçlendirmek, sınırların ötesine geçmek ve Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Balkanları içine alan 1 milyar insanı içinde barındıran, Türkiye’nin de dahil olduğu bu ülkeler grubunu bir arada görmek açısından eşsiz bir buluşma… Türkiye’de hastaneleri geliştirmek adına yapılmış büyük yatırımlar var. İnsanların hak ettiği en iyi sağlık hizmeti insanlara veriliyor. Sağlık sektöründe hiç olmadığımız kadar bilgi ve teknolojiyi kullanmaktayız. Kronik hastalıklar, yaşlanan nüfus, coğrafi imkansızlıklar, sağlık hizmetlerine erişememe ve sağlık çalışanlarının yaşadığı problemler gibi sorunlarla tüm ülkeler yüzleşmekteyiz. Bu bağlamda bilgi ve teknolojinin kullanımı bizi ileriye götürecektir.”
164 Hastane HIMSS Standartlarında
Türkiye’de 164 hastanenin HIMSS standartlarına ulaşmış olduğunu vurgulayan Wolf, şöyle devam etti:
“Bu, bizler için çok büyük bir gelişme. Bu gelişmenin sadece 4 yılda yapılması bizleri heyecanlandırmakta. Önümüzdeki yıl ilk 5 yıllık ilişkimizi tamamladığımız zaman sanıyorum çok daha fazla sayıya ulaşmış olacağız ve ilişkimizi çok daha sağlam hale getireceğiz. HIMSS bu bağlamda sağlık 2,0’ı da HIMSS ailesine eklemiş durumda. En iyi, yeni ve geniş kapsamlı vizyona ulaşmış ve en iyi sağlık hizmetini verme konusunda hedeflerini genişletmiş durumdadır.
Yatırım fırsatları ve sağlık alanında daha ileri gidebilmek için bugün burada sağladığımız ülkeler arası diyalogları devam ettirebileceğimizi umuyorum.”
HIMSS’in Asya’ya Açılması İçin Köprü Olabiliriz
Medipol Üniversitesi adına konuşan Rektör Prof. Dr. Sabahattin Aydın ise HIMSS’18 Eurasia’ya ev sahipliği yapmaktan dolayı memnuniyetini belirterek, “Son yıllarda hastanelerimizin dijitalleşmesi ve HIMSS derecelendirmelerinde önemli bir yol kat etmesi ile EMRAM Eğitim toplantılarının özellikle Avrupa ve Asya kapsamında burada yapılıyor olmasını hak ettiğimizi düşünüyorum.
Bu toplantının Avrasya olması sembolik bir anlam ifade ediyor. Türkiye medeniyetler açısından, ticaret açısından, politik ilişkiler açısından Avrupa ve Asya arasında her zaman köprü olmuş bir ülkedir. HIMSS’in Asya’ya yaygın bir şekilde açılması konusunda da çok rahat köprü olabiliriz. Türkiye bu anlamda da üzerine düşen görevi yapar diye düşünüyorum.”
“Malezya’da Kamu ve Özel Ortaklıklar Geliştiriyor
Toplantıya katılan Malezya Sağlık Bakanı Dr. Dzulkefly Ahmad, “Sağlık sektöründe holistik bakım iyi bir şekilde evrilerek önleyici bakıma geçmekte. Nesnelerin interneti, giyilebilir cihazlar, öğrenen makineler ve büyük veri gibi gelişmeler sağlık hizmetlerinin uygulanmasında çok daha etkin ve etkili. Tabi bu günümüzde hiç olmadığı kadar farklı zorluklar ve fırsatlarla yüzleşmemize de imkan veriyor. Örneğin yapay zeka kanser hücrelerini önceden görebiliyor. Biz de tedavide kullanma üzere demolar oluşturabiliyoruz” diye konuştu.
Malezya’daki sağlık dönüşümünde sağlık stratejilerini teknolojiyi kapsayacak şekilde ekonomik dönüşümle birlikte yürütmeyi amaçladıklarını söyleyen Ahmad, konuşmasına şöyle devam etti: “Malezya’da artan bir nüfus sağlık sektörüne yapılan harcamaları da artırmaktadır. E-sağlık hizmetlerini çoklu bir şekilde devreye sokma, sağlık teknolojileri alışverişini gerçekleştirmek için gerekli etkinlikleri ülkemizde düzenlemekteyiz. Bu şekilde sağlık platformumuza gerek kamu gerekse özel sektörün entegrasyonunu gerçekleştirmekteyiz. Bu bağlamda Malezya Sağlık Veri Bankasının açılması, sağlık bilgi alışverişi toplantılarının yapılması ve online sağlık hizmetlerinin açılması gibi hastane sistemlerini geliştirecek sistemlerimiz devreye sokuluyor. Bunlar sağlık kuruluşlarımıza yeni imkanlar sunmaktadır. Nesnelerin internetinden yapay zekaya, genomlardan robotlara yenilikler takip edilmekte ve yapılabildiği kadar uygulanmakta; insan ve hasta odaklı verilerin depolanması ve kullanılması işlerimizi kolaylaştırmaktadır. Dijital sağlık bireysel sağlık yönetimini ulusal anlamda iyiye götürüyor. Bakanlık olarak yönetmeliklerde politikalar yayınlayarak dijitalleşmeye geçişi sağlamaya çalışıyoruz. Böylelikle sağlık ekosistemini geliştirmeyi hedefliyoruz. Sağlık Bakanlığı dijital liderliği eline almakta ve sağlık hizmetlerinin dijitalleşmesini desteklemektedir. Hasta bakımının daha özel ve güvenli hale getirilmesi, sağlık sistemlerinin bireylere ve ailelere erişme anlamında gelişme göstermesi kamu ve özel stratejik ortaklıklarla geliştirilmekte. Bu anlamda Sağlık Bakanlığı olarak gerekli kuruluşlarla iş birlikleri yapmaya çalışıyoruz.”
TÜSAP TOPLANTISI DA HIMMS BÜNYESİNDE YAPILDI
TÜSAP Vizyon Toplantısı, Türkiye Sağlık Bilişimi Üssü Hedefine Giden Yolda Yol Haritası konusuyla, HIMSS’18 Eurasia etkinlikleri kapsamında yapıldı.
Sağlık Bakanlığı Bakan Yardımcısı Dr. Şuayip Birinci, Sağlık Bakanlığı yetkilileri, TÜSAP üyeleri, akademisyenler ve sağlık bilişim sektörünün katılımı ile gerçekleşti. Medipol Üniversitesi Öğretim Üyesi ve HIMSS Türkiye Direktörü Dr. İlker Köse’nin moderatörlüğünü yaptığı toplantıda, ana konuşmacı olarak Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) Başkanı Cengiz Ultav yer aldı.
Yeni Verimlilikler Platformu
Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) Başkanı Cengiz Ultav, Yeni Verimlilikler Platformundan şöyle bahsetti:
“Dizayn, data ve dijital ayaklarından oluşan akıllandırma, lojistiğin interneti, üretimin interneti ve servisin internetinden oluşan sürtünmesiz tedarik zinciri ve enerji verimliliği, ileri malzemeler ve paylaşım ekonomisinden oluşan sürdürülebilirlik olmak üzere üç sihirli üçgenden bahsediyoruz ve bu üçgenin arasındaki bütünselliğe vurgu yapıyoruz; akıllandırma, sürtünmesiz tedarik zinciri ve sürdürülebilirlik sistemlerinin planeter dişli sistemi gibi bir arada ve ahenkli bir şekilde çalışılması, dış taraftaki büyük kütleye yani 8 milyar insanın olduğu kütleye hareket, enerji ve mutluluk kazandırabiliyor.”
Teletıp Konusunda Yapılacaklar Çok Önemli
10 yıl gibi yakın bir dönemde sağlık endüstrisinde çok büyük, devrimsel değişikliklerin olacağını öngören Ultav şunları kaydetti:
“Bir e-hasta konusu bilhassa Z jenerasyonunda, e-dünyasından gelen, kendini her yere ışınlayabilen, derinleştikçe Singapur’da, Amerika’da bir kopyası olan, oradaki insanlarla konuşan bir topluluğun ne kadar tıp ile iç içe olup, ne kadar yönetilmesi gereken hastalar olduğuna ilişkin okuduğum bir makalede steteskopla dokunduğunuz analog dünyayı yeni dijital dünya ile buradaki insancıl unsurların tamamını koruyarak bir araya getirmenin yolu tarif ediliyordu. Teletıp konusunda, evde, mobil ya da uzaktan yapılacaklar çok önemli. Tıpta robotiks diğer hiçbir alanda olmadığı kadar geniş bir spektrum üzerinden kandaki nanorobotlardan cerrahın yanındaki yardımcı robotlara kadar çok büyük bir ölçekte farklılık yaratabilecek unsurları içinde barındırıyor. Genomla ilgili olarak kişiselleştirme ile olan bağlantısı konusu çok önemli. Kişiselleştirilmiş, tek tek üretilebilen ileri malzemeler ve 3D ortamının tıpta ne denli önemli olduğu, büyük veri, yapay zeka, AR/VR konuları, biyoteknoloji çok çok önemli.”
HIMSS Hakkında:
HIMMS (Healthcare Information and Management Systems Society), 1961 yılına dayanan bir geçmişe sahip olan, ABD’de kurulmuş, kar amacı gütmeyen bir sivil toplum kuruluşudur. Vizyonu, teknoloji ve bilginin daha iyi kullanımını sağlayarak hasta güvenliğini sağlamak ve sağlık bakım kalitesini iyileştirmektir. Bu amaçla farklı değerlendirme modelleri ile ölçüm yapar ve kurumlara kendilerini ulusal ve uluslararası alandaki kurumlarla karşılaştırma imkanı sunar.
HIMMS; sağlık hizmet sunumunda elektronik ve analitik sistemlerin kullanım seviyelerini ölçen standartlar belirler.
Sağlık hizmet sunucularının, HIMSS standartlarına göre ne seviyede olduklarını ölçümler ve bu sonuçları tüm sağlık sektörü ile paylaşır. Bölgesel ve küresel çapta sağlık bilişim kongreleri ve zirveleri düzenler. Sektörün paydaşlarını bir araya getirir. T.C. Sağlık Bakanlığı ile HIMSS Avrupa arasında imzalanan 15 Kasım 2013 tarihli protokole göre, Sağlık Bakanlığı’na bağlı tüm kamu hastanelerinin EMRAM modeline göre değerlendirme sürecinin 2018 yılı sonunda tamamlanmış olması planlanmaktadır.
