Prof. Dr. Raffaele Scala: “Günümüzde yoğun bakım uzmanı olabilmek için önce başka bir dalın uzmanı olmak gerekiyor oysa en baştan yoğun bakıma odaklanılmış bir eğitim içerinde yetişmenin daha iyi olacağını düşünüyorum”
“İtalya’da, son yıllarda özellikle acil tıbbi girişimlerin yapıldığı bölümlere artan bir ilgi var”
“Hayatın her alanında acil durumlara müdahale etme, acil gelişen problemleri çözme konusunda hazırlıklı ve donanımlı olmalıyız. Sadece yoğun bakımcının gelip işi çözmesini bekleyen bir acil servis hekimi hiçbir zaman verimli olmayacaktır”
Türk Dahili ve Cerrahi Bilimler Yoğun Bakım (TDCY) Kongresine İtalya, Toscana’dan katılan ve yoğun bakımın ARDS, mekanik ventilasyon konularında sunumlar yapan Prof. Dr. Raffaele Scala ile özel bir röportaj yaptık ve İtalya’da yoğun bakım eğitimi, çalışma hayatı ve yönetimi konusundaki sorularımızı yanıtladı.
Sizi Tanıyabilir miyiz?
İtalya, Toscana’da San Donato Hospital’da Göğüs Hastalıkları Yoğun Bakım Uzmanı olarak görev yapıyorum. İlgi alanım özellikle mekanik ventilasyonun noninvaziv kısmı. Yoğun bakımda tanısal yöntemler de özel ilgi alanım olup bronkoskopi üzerine çalışmaktayım.
Çalıştığım ünite 4 yataklı bir göğüs hastalıkları yoğun bakım ünitesi; ara basamak olarak yoğun bakım hastalarını takip ediyoruz. Daha çok acil ve dahiliye servislerinde solunumsal problemleri olan hastalar için bir üst basamak yoğun bakımcı olarak hizmet veriyorum.
Yoğun bakımda özellikle genç yoğun bakımcıların, yoğun bakım hemşirelerinin ve fizyoterapistlerin çalışma şekli, olayın içine dahil olma şekli benim için çok önemli. Yoğun bakım benim için bir aile gibi; herkes bir süre sonra aile gibi davranmaya ve çalışmaya başlar. O ailenin bütünlüğü ve motivasyonu ne kadar iyi olursa yoğun bakım başarısı da o kadar iyi olacaktır.
Genç Hekimler için Toscana Neler Vaat Ediyor?
Uluslar arası bağlamda farklı ülkelerden yoğun bakımcıların birbiriyle iletişime geçmesi yurt dışında farklı kurumlarda bulunmak çok önemli.
Görev yaptığım hastane üniversite değil devlet hastanesi; fakat bağlı çalıştığımız Roma, Milano gibi birçok üniversite hastanesi mevcut. Gerekli finans ve destek sağlayabilirlerse dışarıdan gelecek araştırmacılar için sonuna kadar destek vermek isterim.
Yoğun Bakımda Eğitim Sistemi Nasıl?
İtalya’da da diğer birçok Avrupa ülkesinde olduğu gibi önce uzmanlık alanını bitirip sonrasında yoğun bakımcı olabiliyorsunuz. Benim bu konuda çekincelerim var, daha farklı şekillerde de olabileceğini düşünüyorum ama İtalya’da da önce bir anesteziyoloji, göğüs hastalıkları uzmanlığını bitirip üzerine yoğun bakım ihtisası yapabiliyorsunuz.
Sizce Eğitim Sistemi Nasıl Olmalı?
Günümüzde yoğun bakım uzmanı olabilmek için önce başka bir dalın uzmanı olmak gerekiyor oysa en baştan yoğun bakıma odaklanılmış bir eğitim içerinde yetişmenin daha iyi olacağını düşünüyorum. Örneğin ben bir göğüs hastalıkları uzmanıyım ve göğüs hastalıkları çok farklı bir branş… Bunun üzerine yoğun bakım eğitimi aldığınızda göğüs hastalıklarında birçok konunun değişiklik gösterdiğini fark ediyorsunuz zaman içinde. O nedenle daha belirli, daha temel yoğun bakımcılar yetiştirmeye yönelik programlar olmalı diye düşünüyorum.
Hastanelerin Yaşadığı Sorunlar Neler?
İtalya’da yoğun bakım ünitelerinin temel problemi yatak sayısının yetersizliği… Hasta yatak sayısının yetersiz olmasının sebebi dağılımdaki dengesizlikler. Benim de çalıştığım ara yoğun bakımların sayısının az olması bu ara basamakların daha yararlı kullanımını da engelliyor. Hasta döngüsü hızlı şekilde sağlanmak zorunda ve bu yoğun bakım sonuçlarımızı negatif etkiliyor.
Kullandığınız Teknolojilerin Niteliği Nasıl?
Yoğun bakımda ünitemizde güncel teknolojiler kullanılıyor ve takip ediliyor. Zaman içinde cihazların, teknolojilerin daha fazla gelişmesinden ziyade hastaya daha erken ve daha uygun tedavi verilmesi taraftarıyım. Hasta yoğun bakıma gelmeden önce belki acil servisteyken ARDS veya ağır solunumsal yetmezliği olan hastaları tanıyıp gerekli tedavi başlatmak, sonuçları daha olumlu etkileyecektir.
İlgi Alanınız olan Mekanik Ventilasyona İlişkin Neler Söylersiniz?
Yoğun bakımcı olarak hastaya yaklaşımımız hızlı ve efektif olmalıdır. Gelecek bence bunu vaat ediyor.
Mekanik ventilatörü sadece hastanın akciğerlerine hava gönderen cihaz olarak görmemek lazım; bunun yarattığı etkilerin hasta üzerinde nasıl sonuçlara neden olduğunu anlayabilmek gerekiyor. Bence nasıl araba kullanan insanlar sınavla ehliyet almaya hak kazanıyor ise mekanik ventilatör kullanan doktorların da benzer bir sınava tabi tutulmaları gerekiyor. Çünkü mekanik ventilatör kullanmak hastayı cihaza bağlayıp birkaç saat sonra yeniden değerlendirmek değil! Monitör üzerindeki her değişim, her fizyolojik değişim ve parametre hasta için son derece önemlidir.
Yoğun Bakımcı Olmanın Özellikli Yanları Sizce Neler?
Genel durumu kötü olan ve acil destek gerektiren hastalar konusunda kendimi çok daha fazla güven içinde hissediyorum. Bu bence yoğun bakımcı olmanın avantajlı bir yanı… Daha önemli nokta, yoğun bakımın bir takım çalışması olması ve insanlara takım çalışması sonucu yardım edilebileceği fikrini aşılaması. Siz hastayı çok iyi entübe edebilir, solunum cihazına bağlayabilir, girişimsel işlemleri çok başarılı yapabilirsiniz. Ama yoğun bakımda aslolan bir takım olarak çalışabilmektir.
Öte yandan dışarıda da başka bir dünya olduğunu unutmak çalışma alanımızın en önemli dezavantajı olabilir. Çünkü bir hastayı her yönüyle değerlendirmek, o hastaya bir tanı koymak, tüm olabilecek altta yatan patolojilerle tanı koyabilmek bazen zor olabiliyor. Benim yeni meslektaşlarımıza önerim, olayın içine girip konsantre olup çaba gösterdikleri kadar olaya dışarıdan da bakıp çaba göstermeleri, genel bir yaklaşım sergileyebilmeleridir. Çok fazla komplike hastalarla uğraşıyoruz; bir noktaya odaklanmak bazen bizi yanlış yönlendirebilir. Büyük resmi görmek gerekir diye özetleyebilirim.
İtalya’da Genç Hekimlerin İlgi Alanları Neler?
İtalya’da, son yıllarda özellikle acil tıbbi girişimlerin yapıldığı bölümlere artan bir ilgi var. Hastane dışındaki acil tıbbi girişimleri yapan hekimler de dahil olmak üzere yoğun bakıma olan ilginin de arttığını tahmin ediyorum.
Ülkenizde Hekimlerin Maddi Kazancı Yeterli mi?
Ulusal bazda ülkelerin sağlık politikaları ciddi değişiklikler gösterebilmektedir. Özellikle üniversite bünyesinde çalışan hastanelerde hastane yönetimi ve devlet politikası hekimlere daha fazlasını vermek yerine daha azını vermeye odaklanan bir politika seyrediyor. Benim çalıştığım devlet hastanesinde bu sorunu yaşamıyorum ama benim hastanemde de personel yetersizliği nedeniyle çalışma saatlerinin artması ciddi bir yük oluşturuyor. Hastanemizde normal şartlarda iki hekime daha ihtiyaç bulunuyor.
Kadın Hekimler Yoğun Bakımı Sizce Neden Daha Çok Tercih Ediyor?
Yoğun bakım, İtalya’da da kadınlar tarafından daha fazla tercih ediliyor. Zaman değişiyor; artık kadınların sadece evlerine ve ailelerine değil, işlerine de yeterince zaman ayırmak zorunda oldukları bir çağdayız. Kadınların başarması zor olan bölümleri seçme nedenlerinin bunu çok iyi yapabilmelerini sağlayan istekleri olduğunu düşünüyorum. Kadınların yoğun bakımda bizden daha dikkatli ve titiz yönetim sergilediklerini düşünüyorum.
Yoğun Bakımı Tercih Edecek Hekimlere Neler Söylersiniz?
Özellikle yoğun bakımı seçecek ve acil tıpla ilgilenmek isteyecek doktorlara tavsiyem o ki hayatın her alanında acil durumlara müdahale etmek, acil gelişen problemleri çözmek konusunda hazırlıklı ve donanımlı olmalarıdır. Sadece yoğun bakımcının gelip işi çözmesini bekleyen bir acil servis hekimi hiçbir zaman verimli olmayacaktır. Hastalarla ilgilenen, müdahale eden tüm bölümlerin acil durumları yönetebilecek yeteneklere sahip olması gerektiğini düşünüyorum.
