Türk Tabipleri Birliği, 15-31 Mayıs 2023 tarihleri arasında “İyi Hal Belgesi” almak için yapılan başvuru sayısının 144’e yükseldiğini açıkladı. Yurtdışında görev yapmak isteyen hekimlerden, mesleki faaliyetlerinin yürütümüne ilişkin olarak haklarında herhangi bir olumsuz kayıt bulunup bulunmadığı yönünde ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından istenen bu sicil bilgisi son yılların en yüksek rakamına ulaşmış vaziyette. 2023 Mayıs itibariyle 881 kişinin talep ettiği söz konusu belge, 2022’de 781 ve 2021’de 329 kişi tarafından talep edilmişti.
Sağlık hizmetlerinin Ekonomik Politikası
Sağlık hizmetlerinin finansmanında kişilerin payı yıllar içinde düzenli olarak artarken, devletin payı azalıyor. Son 20 yıla bakıldığında, devletin sağlık hizmetleri alanındaki finansal sorumluluklarının büyük bölümünü çalışanların üzerine yüklediği görülüyor. Genel sağlık sigortası kapsamında alınan sağlık sigorta primi yanı sıra sağlık hizmeti sunumunda kişilere yönelik birçok yeni ödeme kalemi eklendi.
TTB’nin yayımladığı Toplum ve Hekim dergisinin Mayıs-Haziran 2023 sayısında yer alan ve klinikiletişim okurları için derlediğimiz makaleler, Türkiye’nin son 20 yıldaki sağlık politikalarına ilişkin dikkat çekici bilgiler sunuyor. Sağlıkta reform programları, sağlık hizmetlerinin finansman modelleri, toplam ve cari sağlık harcamaları ile genel sağlık sigortası fon gelir ve giderleri ile AKP hükümetlerinin özel hastanelerle Sosyal Güvenlik Kurumu üzerinden kurduğu ilişki biçimi günümüz sağlık politikalarının başlıca belirleyicileri arasında yer alıyor.
Özel Hastaneler ve SGK
1995 yılına kadar olan “Butik Özel Hastaneler Dönemi”, 1996-2005 yılları arasında, 5510 sayılı SSGSS Yasası’nın kabulüyle değişti ve Sosyal Güvenlik Kurumunun özel hastanelerden hizmet satın alımı önündeki engel kaldırıldı.
Günümüzde “Mega Özel Hastaneler Dönemi” olarak adlandırılan bugün ise özel hastanelerden en büyük hizmet alıcısı doğrudan kişiler değil, SGK’dır. SGK, tedavi harcama giderlerinin 2009 yılında %30.9’unu, 2015 yılında %23.9’unu, 2021’de %19,6’sını ve 2022 yılında da %17,9’unu satın almıştır.
Koruyucu Ağız Diş Sağlığı Politikalarına İhtiyacımız Var
Türkiye’de son 20 yılda ağız ve diş sağlığı alanında uygulanan politikaların eğitim, çalışma ve halk sağlığı alanına etkilerinin detaylıca değerlendirildiği bir başka makalede, ulusal bir koruyucu ağız diş sağlığı politikası oluşturulması gerektiği vurgulandı.
Performans yönetmeliğindeki haksız uygulamalar ile uzman diş hekimleri ile diş hekimlerinin arasındaki iş barışının bozulduğu belirtilerek, “Performans sistemi hekimlerin tedavi planlarını şekillendirmekte, hatta hasta seçmeye yönlendirmektedir. Bir grup hekim, daha basit, az zaman gerektiren, puanı yüksek işlemleri tercih etmekte; zor, komplikasyon riski yüksek, hastaya rahatsızlık verebilecek ve buna bağlı olarak da şikâyet edilmesine yol açabilecek veya puanı düşük tedavileri yapmaktan kaçınmaktadır. İngiltere’de benzer finansal teşviklerin hizmet sunumuna etkisi değerlendirildiğinde diş çekimi gibi daha az zaman gerektiren işlemlerin arttığı, kanal tedavisi gibi daha uzun zaman gerektiren işlemlerin ise önemli bir azalma gösterdiği saptanmıştır” denildi.
